همکار پژوهش مدرسه علمیه تخصصی امام حسین علیه السلام از برگزاری جلسه دفاعیه خانم فاطمه طحانی گودشاهه، طلبه رشته فقه و اصول مدرسه علمیه تخصصی امام حسین علیه السلام با موضوع «واكاوي مفسده هاي مانع از وجوب امر به معروف و نهي از منكر» با حضور استاد راهنما حجت الاسلام سید احمد میرخلیلی و استاد داور حجت الاسلام محمدرضا سالاری فر خبر داد.
خانم طحانی در دفاع از پایان نامه خود گفت: امر به معروف و نهی از منکر از واجبات مهم دین اسلام به شمار میرود که تحقق آن مشروط به وجود شرایطی خاص، از جمله نبود مفسده، است. این پژوهش با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به بررسی موانع وجوب این دو فریضه پرداخته و بهویژه بر نقش مفسدهها در سقوط وجوب تأکید دارد. وی افزود: بر پایهی آیات قرآن، روایات معصومان (ع) و دیدگاههای فقهای متقدم و معاصر، چهار نوع مفسده بهعنوان موانع اصلی وجوب شناسایی شدهاند مفسده جانی، مفسده عقیدتی، مفسده آبرویی و مفسده مالی. وجود هر یک از این موانع، نهتنها میتواند وجوب امر به معروف و نهی از منکر را ساقط کند، بلکه در برخی موارد، انجام این دو فریضه را حرام میسازد.
طحانی گفت: پژوهش حاضر ابتدا به تحلیل مفهومی و شرایط شرعی امر به معروف و نهی از منکر میپردازد و سپس با استناد به منابع معتبر فقهی، حدود و مصادیق هر یک از مفسدهها را بررسی میکند. اهمیت این بررسی با توجه به تحولات فرهنگی و اجتماعی امروز و چالشهای تبلیغی موجود، مضاعف میشود.
او بیان داشت: هدف اصلی تحقیق، ارائه چارچوبی علمی برای تشخیص موانع شرعی اجرای این فریضه و ارتقای بینش عمومی و دینی در این زمینه است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که با تشخیص دقیق مفسدهها و رعایت ضوابط شرعی، میتوان از یکسو این وظیفه الهی را در جامعه بهدرستی اجرا کرد و از سوی دیگر از پیامدهای منفی احتمالی آن پیشگیری نمود.
طحانی در ادامه ارائه پایان نامه خود بیان داشت: از منظر فقهی، وجوب امر به معروف و نهی از منکر به شرایطی مانند شناخت کامل معروف و منکر، احتمال تأثیرگذاری، عدم وجود مفسده و وجود شرایط مناسب برای اجرا وابسته است. فقهایی مانند امام خمینی رحمةاللهعلیه در «تحریر الوسیله» و آیتالله مکارم شیرازی در فتاوای خود تأکید دارند که اگر اجرای این فریضه به مفسدهای منجر شود که ضرر آن بیش از منفعت باشد، وجوب آن ساقط میشودکهاین تحقیق با تمرکز بر این مفسدهها، به تحلیل دقیق موانع وجوب پرداخته است.
در ادامه استاد داور با تمجید کار جدید طلبه ابراز داشت: چکیده طبق اسلوب پیش نرفته و درهم است و طبق نظر ایشان ابتدا باید بیان مسئله گفته شود و به ترتیب، هدف تحقیق، روش تحقیق، یافته ها، و در آخر نتیجه گیری بیان شود. در قسمت اهداف باید اهداف مطابق رساله بیان شود و در پیشنهادات علمی باید پژوهش هایی معرفی شود که با رساله شما مرتبط است و موانع یکجا بیان شود تا پراکندگی در بحث رخ ندهد و انسجام داشته باشد.
در نهایت طلبه نمره عالی را کسب نمود و با تعهد اخلاقی موظف به انجام برخی اصلاحات شد.