به گزارش روابط عمومی مدیریت حوزه علمیه خواهران استان یزد؛ حوزه علمیه همواره کانون تولید علم و پژوهشهای عمیق در فقه، اصول و علوم اسلامی بوده است. در همین راستا، گفتوگویی با سرکار خانم فاطمه طحانی گود شاهه، فارغالتحصیل موفق رشته فقه و اصول ترتیب دادهایم.
خانم طحانی گودشاهه که مراحل سطح ۲ و سطح ۳ حوزه علمیه را با موفقیت به پایان رساندهاند، در پژوهش خود به یکی از حساسترین مباحث اجتماعی و فقهی روز، یعنی فریضه امر به معروف و نهی از منکر پرداختهاند. پایاننامه ایشان با عنوان «واکاوی مفسدههای مانع از وجوب امر به معروف و نهی از منکر»، نه تنها تلاشی برای تبیین دقیق حدود و شرایط این فریضه است، بلکه با هدف رفع سوءتفاهمها و بدبینیهای اجتماعی نسبت به اجرای آن در جامعه نگاشته شده است.
ایشان با تأکید بر اینکه «این فریضه ارتباط مستقیم با انسانها دارد و اجرای آن باید با علم و آگاهی کافی همراه باشد تا مفاسد احتمالی به حداقل برسد»، رساله خود را قدم کوچکی در راه اعتلای اسلام و تبیین صحیح احکام در جامعه شیعی میداند.
در ادامه این مصاحبه، با جزئیات بیشتری از نوآوریهای پژوهشی، انگیزههای شخصی و توصیههای ارزشمند این محقق جوان به طلاب دیگر آشنا خواهیم شد.
1- ابتدا خود را معرفی کنید و بفرمایید در چه رشته ای تحصیل کرده اید؟
فاطمه طحانی گودشاهه – فقه و اصول
2- كارها و فعالیتهای خودتان را تا به امروز بفرماييد؟
اتمام سطح 2 و سطح 3 حوزه علمیه
3- موضوع پایان نامه شما چیست؟ در مورد آن توضیحاتی بفرمایید.
واکاوی مفسده های مانع از وجوب امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر به عنوان یک فریضه در دین اسلام ممکن است مفاسدی داشته باشد که این مفسده ها در مواردی مانع از وجوب امر به معروف و نهی از منکر می شوند. در نگارش مربوطه سعی کردیم موانع اصلی از قبیل: مفسده جانی، مالی، عرضی، عقیدتی را بررسی کرده و مواردی که این مفاسد مانع از وجوب این فریضه هستند را مورد توجه قرار دهیم. مانعیت یا عدم مانعیت این فرایض بستگی به عوامل زیادی دارد؛ از جمله اهمیت معروف ترک شده یا منکر اتیان شده و از طرف مقابل میزان مفسده احتمالی هم اهمیت دارد؛ یعنی اگر امر به معروف یا نهی از منکر مفسده جانی خواهد داشت در چه حد است آیا صرفا یک سیلی است یا خیر خطرات و مضرات بیشتر و بدتری خواهد داشت. با توجه به همه این مسایل می توان گفت مفسده مورد نظر مانع از وجوب امر به معروف یا نهی از منکر هست یا خیر. مراجع عظام تقلید وظیفه ما را سبک کرده و تمام این مباحث را در نظر گرفته و حکم مربوطه را داده اند اما باز هم مساله امر به معروف و نهی از منکر یک مساله اجتماعی است و در هر موقعیت باید شرایط آن را در نظر گرفت و نمی توان حکم کلی برای تمام مواقع و شرایط تعیین کرد. مطالعه این پژوهش می تواند مفید باشد.
4- لطفاً در مورد انگیزه اصلی خود برای انتخاب این موضوع خاص توضیح دهید. این موضوع چه شکافی را در دانش فعلی حوزه تخصصی شما پر میکند و نوآوری اصلی پایاننامه شما به طور مشخص چیست؟
انگیزه اصلی در این پژوهش برداشتن قدم کوچکی در راه اسلام و کشور اسلامی شیعی بوده و از طرفی موضوع فقهی ای است که در زمان حال در جامعه ما مورد توجه و انتقاد قرار گرفته و هدف این بود که با این تحقیق و اطلاعات حاصل از آن بتوانیم بخشی از بدبینی ها نسبت به این فریضه را برطرف کنیم.
5- اگر بخواهید اصلیترین و مهمترین دستاورد تحقیق خود را که برای نخستین بار کشف یا اثبات کردهاید، در یک یا دو جمله خلاصه کنید، آن جمله چه خواهد بود؟
هرچند امر به معروف و نهی از منکر یکی از فرایض مهم دین اسلام و مذهب تشیع است شرایط و مراتبی دارد، این فریضه ارتباط مستقیم با انسان ها دارد و درست یا نادرست انجام شدن آن حتی می تواند سبب بدبینی یا خوش بینی افراد نسبت به اصل دین باشد. همانند سایر فرایض باید برای این فریضه هم اطلاعات کافی به دست آورد با علم و آگاهی به سمت اجرای آن رفت تا مفاسد احتمالی آن به حداقل ممکن برسد.
6- به نظر شما، یافتههای شما چه تاثیری بر جامعه می تواند داشته باشد؟
انشاالله به افزایش آگاهی افراد از این فریضه کمک کند و از طرفی اهمیت آگاهی کسب کردن در این زمینه را نشان دهد.
7- چطور شما در کنار فعالیتهای دیگر خود زمان را برای نوشتن رساله مدیریت کردید؟
مَن سَألَ اللهَ التَّوفیقَ وَ لَم یَجتَهِد، فَقَدِ استَهزَءَ بِنَفسِهِ؛
هر کس از خداوند، توفیق بطلبد ولی تلاش نکند، خودش را مسخره کرده است.
مسند الامام الرضا علیه السلام، ج 1، ص 283
8- اگر قرار باشد یک توصیه مهم و کلیدی به طلاب بدهید که در مراحل اولیه یا میانی نگارش پایاننامه خود هستند، آن توصیه چه خواهد بود و چرا؟
موضوع پایان نامه را یک دغدغه شخصی و با توجه به علاقه خودتان انتخاب کنید تا کشش لازم برای به اتمام رساندن کار را برایتان فراهم کند.