به گزارش روابطعمومی مدرسه علمیه حضرت خدیجه سلاماللهعلیها شهرستان بهاباد، معاون پژوهشی این مدرسه از برگزاری پنجمین جلسه از سلسله نشست های علمی - پژوهشی"بررسی سیره علمی و عملی ملاعبدالله بهابادی" با حضور دکتر محمد تقی خادمی از فعالان فرهنگی شهرستان، رئیس سابق دانشگاه آزاد شهرستان و عضو کنگره علامه ملاعبدالله بهابادی در جمع طلاب و فارغ التحصیلان، اساتید واعضای کادر این مدرسه خبر داد.
آقای محمد تقی خادمی در ادامه مباحث گذشته و در بیان اوصاف ملاعبدالله بهابادی از کتاب "خلاصه الاثر" نوشته "محمد امین ابن فضل الله" گفت: سخن نویسنده خلاصه الاثر(و انصاف فی البحث) دلالت بر انصاف زیاد ملاعبدالله بهابادی دارد که انسان منصفی (در همه جا به خصوص در درس و بحث) بودند و اگر طلبه ای در بحث، بر درس و تدریس ایرادی میگرفت آن را منصفانه میپذیرفت و یا در صدد توجیه مدلل و منطقی طلاب بودند.
آقای خادمی درباره مقام علمی ملاعبدالله گفت: آقای امین رازی نویسندهی معروف ایرانی آورده است ملاعبد الله بهابادی پیوسته به قلم گوهر نگار نقش تألیف بر لوح روزگار مینگاشت و در میان افاده گوی سبقت از دیگران ربوده و مهارتش در فنون علم فقه به غایتی بوده که میگفته اگر متوجه بدان علم گردم به توفیق الله تعالی برهان و دلایل عقلی بر مسائل فقهی گفته چنان علم فقه را مدلل سازم که مجال چونوچرا نماند.
خادمی در توضیح این مطلب افزود: ملا عبدالله هم اهل تألیف بود و هم تصنیف و سخن از نگارشش در بسیاری از کتب به میان آمده است.
وی در بیان تفاوت تألیف و تصنیف گفت: تالیف کتابی است که مولف فقط مطالبی را از مواضع متفرقه در آن جمع کرده و بین آنها الفت ایجاد میکند؛ بی آنکه در آن از خود تحقیقات و مطالب علمی داشته باشد، اما تصنیف آن است که فراهم کننده آن مطالب، مطالب علمی و تححقیقات و نتایج افکار و معلومات خود را بیاورد و تألیف، گردآوری اثری از منابع است و تصنیف گردآوری توسط خود شخص و به قلم خود شخص است (مطلب جدیدی که خود شخص با استفاده از فکر جدید نوشته است) .
عضو کنگره ملاعبدالله در توضیح "و در میان سود و فایده بر دیگران از همه جلوتر بود" گفت: مهارت ملاعبدالله در علم فقه آنقدر بود (و مهارتش در فنون علم فقه به غایتی بوده که میگفته اگر متوجه بدان علم گردم به توفیق الله تعالی بران و دلایل عقلی بر مسائل فقهی گفته چنان علم فقه را مدلل سازم که مجال چونوچرا نماند) به گفته بسیاری از بزرگان علم کسی جز ائمه (ع) و اولیای خدا این ادعا را نکرده است (نه هیچ فیلسوف و هیچ فقیهی)
خادمی بیان کرد: شهید مطهری در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران آورده است که برخی میپندارند ملاعبدالله یزدی فقط در زمینه فقه و علوم عقلی بهخصوص منطق صاحب علم بودهاست .
وی افزود: در کتاب شناسنامهی ملا عبدالله آمده "و کانَ فقیها لهّ نوادر ضافیه فی النجف" علامه ملاعبدالله در نجف نظرات فقهی نادر داشتند و بهترین مدیر بودند و آنقدر حسن تدبیر ملای بهابادی بالا بود که وقتی سلطان مراد عثمانی سنی برای زیارت امیرالمؤمنین (علیه السلام) آمد و حسن تدبیر و مدیریت ملاعبدالله را دید نه تنها برخلاف تصور دیگران او را در مدیریت نگهداشت بلکه تا دویست سال فرزندان ایشان نیز در این منصب باقی ماندند.
خادمی گفت: پدر ملا عبدالله نیز عالم "ملا" بوده است و این واژه "مولا" در زمان صفویه معادل "علامه" و "آیتالله" بودهاست.
او خاطر نشان کرد: ملاعبدالله بهابادی در شیراز و اصفهان درس خوانده و تدریس نیزداشته است و با مقدس اردبیلی همکلاس و همدرس بوده، استاد شیخ بهایی و از حلقه های اتصال مکتب شیراز به مکتب اصفهان به شمار می رود.
آقای خادمی با اشاره به این که شیخ بهایی علاوه بر حکمت، "قانون" ابن سینا در طب را نیز نزد ملاعبدالله خوانده است گفت: شیخ بهایی در برخی جاها تصریح کرده که کلیات قانون و غیر آن را نزد عبدالله یزدی خوانده است" شیخ بهایی در حاشیه خود بر کتاب تفسیر قاضی، از ملاعبدالله بهابادی به "علامه یزدی" یاد می کند.
او در پایان افزود: شیخ حسن بن زین الدین بن علی بن احمد عاملی (فرزند شهید ثانی)، محمدبن علی بن حسین موسوی عاملی جبعی ملقب به شمس الدین نیز از شاگردان او محسوب می شوند و بهابادی با دربار صفوی در ارتباط بود.